De boomkikker als symbool voor de kwaliteit van het Achterhoekse cultuurlandschap.Foto: Jan Stronks
De boomkikker als symbool voor de kwaliteit van het Achterhoekse cultuurlandschap.Foto: Jan Stronks

Bewustwordingsdag voor natuur en landschap in Berkelland

Algemeen

BERKELLAND - Berkelland behoort tot de tien grootste plattelandsgemeenten van Nederland met een oppervlakte van zo'n 285.000 km2 en een inwoneraantal van bijna 45.000. In de loop van de geschiedenis hebben we onder invloed van wonen, werken en recreëren het natuurlandschap omgevormd tot cultuurlandschap en stuiten de begrippen milieu, landschap en gebruik voortdurend op elkaar.

Door Rob Weeber

De herhaalde ruilverkavelingen, waaronder in het gebied rond Beltrum, hebben het landschap een rechtlijnig karakter gegeven, weg van het oude Kampenlandschap met heggen en houtwallen en bochtig lijnenspel. Het heeft ook gevolgen gehad voor de omringende flora en fauna. Veel soorten zijn verdwenen of hebben de grootste moeite om zich in stand te houden. Ondanks alles echter zijn we tot elkaar veroordeeld en de vraag is dan ook hoe we naar de toekomst toe voldoende ruimte voor de natuur houden zonder dat dit botst met de belangen op het gebied van wonen, werken en recreëren. Dit vraagstuk stond afgelopen vrijdagochtend centraal in Neede in de door ecoloog Jan-Luc van Eijk van de gemeente Berkelland georganiseerde bewustwordingsdag voor natuur en landschap in Berkelland. Uitgenodigd waren inwoners en ondernemers.
Onder leiding van dagvoorzitter Leontien Witjes van de Stichting Staring Advies gaven een aantal deskundigen hun visie vanuit verschillende invalshoeken. Daarna werden twee veldwerkplaatsen in Neede bezocht en werd de dag afgesloten met een discussie over de vraag wat alle betrokkenen, gemeente, inwoners, ondernemers en gebiedspartners, gezamenlijk kunnen doen voor natuur, landschap en biodiversiteit.
Wethouder Marijke van Haaren, portefeuillehouder van onder meer natuur en landschap, plattelandsontwikkeling en agrarische zaken, opende de dag. Zij wees op het feit dat de gemeente Berkelland tot de top 50 van Nederland behoort als het gaat om biodiversiteit in de natuur met maar liefst 1161 planten- en diersoorten. Om dit in stand te houden, is het vooral belangrijk dat iedereen zich bewust is van zijn omgeving en dat we gezamenlijk de prioriteiten vaststellen en uitvoeren. Daarna volgde een lezing van Robert Kwak van de Vogelbescherming Nederland. Zijn stelling was dat de kwaliteit van de natuur gelijk staat aan de kwaliteit van leven. De vraag is alleen wat de (basis)kwaliteit van de natuur is. Daar moet de mens naar op zoek en naar terug. Hij liet zien dat de vereenvoudiging van het landschap en de toenemende intensiteit van het beheer en gebruik ervan de biodiversiteit negatief heeft beïnvloed. Deze teruggang is zeker ook bij vogels te zien.
Jan Stronks, eveneens lid van de Stichting Staring Advies, hield een verhaal over dagvlinders en boomkikkers in de Achterhoek in relatie tot biodiversiteit. De achteruitgang van het cultuurlandschap gaat volgens hem onverminderd voort. In de afgelopen 120 jaar is het aantal standvlinders teruggelopen van 65 soorten naar nog maar zo'n 29. Ook het behoud van de boomkikker baart nog steeds zorgen. Er is sinds 1985 weliswaar een herstelprogramma ingezet, maar dit vergt continu onderhoud. De boomkikker is kieskeurig als het om het leef- en voortplantingsgebied gaat. Maar juist het voorkomen van de soort zegt iets over de kwaliteit van het cultuurlandschap. Daarom mag hij niet verdwijnen.
Wilfried Klein Gunnewiek van de Vereniging Agrarisch Natuurbeheer (VAN) Berkel en Slinge vertelde over agrarisch landschapsbeheer en de rol en het belang van de agrariërs hierin. Hij ging in op de voordelen van collectief en divers landschapsbeheer voor de biodiversiteit binnen het gebied.
Jacqueline Collou, landschapsarchitect en eveneens lid van VAN Berkel en Slinge, tenslotte gaf een fraaie doorkijk door de tijd in de verandering van het Achterhoekse landschap en het gebruik ervan. Zij pleitte voor bewustwording van het landschap en van de rol die het in ons leven speelt. De toekomstige betekenis ervan kan niet los worden gezien van de historie. "Waar komen we vandaan, waar gaan we naartoe?"

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant