Kristalmuseum Borculo laat de natuurlijke maat in klimaatdiscussie zien

BORCULO - We worden er dagelijks aan herinnerd, het door menselijk handelen veroorzaakt broeikaseffect, de uitstoot van CO2. Het warmt de aarde op met onder meer als gevolg dat het poolijs smelt en de zeespiegel gaat stijgen. Het ene rapport duikelt intussen over het andere heen en de ene belasting stapelt zich op de andere op. Inmiddels erkennen we dat de opwarming niet meer terug te draaien is en dus concentreren we ons op de beheersbaarheid ervan. De mens staat centraal in de hele discussie, maar de vraag blijft of en in hoeverre de temperatuurstijging op aarde exclusief terug te voeren is op ons menselijke gedrag.

Door Rob Weeber

Emeritus professor dr. Salomon Kroonenberg, geoloog, schreef er begin deze eeuw een boek over: 'De menselijke maat'. In zijn boek betoogt hij dat we ons in de gehele klimaatdiscussie teveel concentreren op het broeikaseffect, de uitstoot van CO2. Dat wil niet zeggen dat hij de menselijke invloed ontkent, maar er is een tweede factor die zeker over langere tijd gezien een grotere invloed op ons klimaat heeft, en dat is de natuur zelf. 'Durf je tegen de drenkeling in Bangla Desh te zeggen: wees maar niet bang, wij in Holland pompen koolzuurgas in de grond, dan gaat de zeespiegel vanzelf weer dalen?' is misschien een wat cynische uitspraak van hem, maar onderstreept wel zijn visie.
Kristalmuseumeigenaar Han Kamphuis is eveneens geoloog en heeft het boek in een van zijn vitrines staan. Geologie en klimaat immers zijn twee onlosmakelijk verbonden begrippen. Hij herkent de nuchterheid van Kronenberg als het gaat om de invloed van het menselijk handelen op het klimaat. "De menselijk maat in het boek van Kronenberg is feitelijk een pleidooi voor klimaatbeoordeling op veel langere termijn dan we als mens doen en kunnen. Natuurlijke ontwikkelingen op de tijdschaal beslaan wel 10.000 jaar. De menselijke maat is ongeveer 100 jaar. Veel verder vooruit kunnen we als mens niet kijken. Andersom geldt ook. Wie weet er bijvoorbeeld nog dat de laatste, kleine ijstijd uit 1850 dateert? Maar als we het over 1000 jaar hebben, of zelfs miljoenen jaren, dan valt de invloed van de mens in het niet. Sinds honderden miljoenen jaren al wisselt de aarde opwarming en afkoeling af. We spreken nu van opwarming, maar zijn eigenlijk alweer begonnen aan een nieuw ijstijdperk. De verwachting is dat deze over zo'n 10.000 jaar Nederland en Scandinavië onder het ijs bedekt. Dat is de natuurlijk maat waar we als mens absoluut geen invloed op hebben. In onze 'menselijke maat-periode' richten we ons bijna exclusief op CO2. Kooldioxide in de lucht immers hangt als een paraplu boven de door de zon ingestraalde aardwarmte en verhindert aldus afkoeling. Maar CO2 ontstaat niet alleen door de mens. Iedere druppel regen bijvoorbeeld die op kalkgesteente in de Dolomieten valt, veroorzaakt CO2. We spreken van uitholling van de aarde en onnodig verbruik van fossiele brandstoffen, maar zonder grondstoffen zijn er geen telefoons, geen zonnecollectoren en windmolens te produceren. Feit is dat we bezorgd zijn om ons voortbestaan en onze economische verworvenheden. Niemand wil graag terug, maar de vraag is hoever we in dit tempo nog vooruit kunnen."

Kamphuis wijst op veel grotere, natuurlijke gevaren die boven ons zweven. Statistisch gezien, is de kans op een meteorietinslag het grootst. Maar ook de Yellowstone vulkaan is een rechtstreekse bedreiging. De 50 x 80 km metende ondergrondse vulkaan barst ongeveer iedere 600.000 jaar uit en de laatste eruptie ligt 640.000 jaar terug. De verwachting is dat er een nieuwe ijstijd ontstaat in geval van een uitbarsting als gevolg van de enorme hoeveelheid stof die vrijkomt. Dat is de natuurlijke maat. Het Kristalmuseum probeert mensen breder na de klimaatdiscussie te laten kijken. Geologie moet onderdeel van de discussie zijn en blijven.

Op dinsdag 4 december openen het Brandweer- en het Kristalmuseum hun deuren voor alle Borculoërs en andere belangstellenden. Van 16.00 tot 21.00 uur is iedereen welkom tegen één euro toegangsprijs. Op die dag kan iedereen kennis maken met de verborgen schatten van Borculo. Ook de gemeente Berkelland ondersteunt de actie. Wethouder Anjo Bosman zal present zijn en zich laten rondrijden in een oude brandweerwagen. Het Brandweermuseum is gevestigd aan de Hofstraat 5, het Kristalmuseum aan de Burgemeester Bloemersstraat 1, Borculo.

kristalmuseum.nl

brandweermuseumborculo.nl