Houding Paulusparochie diepe teleurstelling voor locatieraad Rietmolen

RIETMOLEN - Er is al langere tijd onbegrip tussen het bestuur van de St. Paulusparochie, de pastoor en de locatieraad Rietmolen. Dat bereikte een hoogtepunt op 1 juli toen de St. Paulusparochie het ontslag aanzegde van de locatieraad. Het parochiebestuur gaf als reden de ‘oppositie tegen het parochiebestuur, de pastoor (H. de Jong, red.) en zijn team’. De locatieraad echter is van mening dat hun steunbetuiging aan Lievelde gebruikt wordt om hen definitief buiten spel te zetten.

De St. Paulusparochie ontstond in 2010 door een fusie van zeven zelfstandige parochies, waaronder Rietmolen en Lievelde. Het eucharistisch centrum is gevestigd in de Calixtusbasiliek in Groenlo, de plaats waar ook het parochiebestuur zetelt. Sinds juli 2017 is pastoor H. de Jong benoemd tot pastoor voor de St. Paulus- en de naastgelegen St. Ludger parochie. De aanstelling van de pastoor lijkt mede oorzaak te zijn van de verslechterde relatie tussen de St. Paulusparochie en de locatieraad Rietmolen.

Locatieraad ontslagen
De inmiddels ex-locatieraad in Rietmolen betreurt hun ontslag ten zeerste. “In Rietmolen zijn veel vrijwilligers bij de kerk betrokken, de kerk is een echt dorpsgebeuren. Sinds de fusie echter zijn er pijnpuntjes ontstaan die uiteindelijk tot ons ontslag hebben geleid,” aldus een van de ex-leden van de locatieraad. “De aanleiding zou onze steunbetuiging aan Lievelde zijn geweest, maar feit is dat de samenwerking met het parochiebestuur en pastoor De Jong al jaren niet lekker loopt. Lievelde is in onze ogen onnodig hard getroffen door de ontheiliging van de Christus Koning kerk op 7 juni en het ontslag van de locatieraad aldaar. De vraag naar het waarom hebben wij dan ook aan het bestuur en de pastoor voorgelegd met het verzoek om hierover met ons in gesprek te gaan. Een dag later kregen we een e-mail namens pastoor en bestuur dat wij ons niet konden confirmeren aan het beleid en de wet- en regelgeving van de Rooms-Katholieke Kerk en het bisdom. Uiterlijk 19 juni moesten we ons ontslag hebben ingediend, anders werden we ontslagen. Bovendien werd ons smaad en laster voorgehouden als we dit naar buiten brachten. Het ontslag volgde schriftelijk per 21 juni, aan ieder lid afzonderlijk.”

'Dwingend optreden'
De grootste pijn van de afgelopen jaren zit volgens de Locatieraad in het zwijgzame, doch dwingende optreden vanuit Groenlo. De geloofsgemeenschap in Rietmolen is actief om inwoners en parochianen bij de kerk te betrekken, maar vindt naar eigen zeggen niets dan tegenwerking in haar plannen. Hun belangrijkste bezwaren betreffen onder meer de overrompeling bij de mededeling in oktober 2018 dat de kerk in Rietmolen zou worden gesloten. "Er heerste ongeloof, want de kerk stond er goed voor, gemeten aan de kerkelijke uitgangspunten met betrekking tot financiën, aantal vrijwilligers en vitaliteit van de geloofsgemeenschap. Beter zelfs dan de basiliek in Groenlo toen. Verder is er constant toestemming van de pastoor nodig voor het vragen van een voorganger uit een naburige parochie. Ook worden de liederen en teksten van het koor steeds meer beperkt. De dirigent heeft uit onvrede al ontslag genomen. Bemiddelaars, aangesteld door de St. Paulusparochie, helpen niet met een oplossing, maar zetten de vrijwilligers extra onder druk om toch vooral te luisteren naar het beleid van Groenlo. Inmiddels zijn ook de bankrekeningen geblokkeerd."

Geen antwoorden
"Antwoorden op de vragen naar het waarom worden steeds uit de weg gegaan, met als enige uitleg het dat het volgens ‘het beleid en de wet- en regelgeving van de Rooms-Katholieke Kerk en het bisdom’ is. Wat dit dan inhoudt, wordt niet toegelicht. De wijze van ontslag was symptomatisch voor de werkwijze van bestuur en pastoor. In een open brief van 15 juni aan pastoor De Jong, het pastorale team en het bestuur schreven we naar aanleiding van Lievelde het volgende: ‘Wij hebben geen begrip voor de verkondiging van het geloof zoals u deze uitvoert. De actie zoals door u genomen is geen teken van verbinding maar drijft de parochie verder uit elkaar. Op deze manier wordt het moeilijk om vrijwilligers te behouden en te werven voor de parochie.’ "

Werkgroep voor bestemming kerk
Inmiddels is er een werkgroep opgericht die zich bezighoudt met de vraag hoe nu verder met de kerk in Rietmolen. Vaststaat dat er per 1 januari 2021 geen eucharistieviering meer plaatsvindt. De St. Paulusparochie is gevraagd om mee te denken, maar er is geen respons gekomen. De ex-locatieraad en alle vrijwilligers zijn ontmoedigd door de houding van Groenlo en hebben geen vertrouwen meer in het bestuur van de St. Paulusparochie en het optreden van pastoor De Jong. Tegelijkertijd zijn ze bezorgd over de toekomst van hun kerk, een belangrijk symbool van de leefbaarheid binnen de dorpsgemeenschap. Ze verwijzen tenslotte naar een uitspraak van bisschop Gerard de Korte van het bisdom Den Bosch: ‘Het is pastorale wijsheid de leer van de kerk niet te gebruiken als een stok om te slaan maar als staf om te gaan'.

Uitgebreide reactie parochiebestuur
Naar aanleiding van het interview met de Locatieraad Rietmolen is om een reactie aan het parochiebestuur van de St. Paulusparochie gevraagd. Het bestuur heeft hierop een uitvoerig antwoord geformuleerd. Kern van het betoog is dat de fusie tussen de kerken in 2010 tot gevolg heeft gehad dat de eindverantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid van de parochiebesturen voor de fusie is verlegd naar het nieuwe parochiebestuur. Dat was een nieuwe situatie voor de oude besturen, waar niet ieder bestuur het even makkelijk mee heeft (gehad).

Ruimte voor discussie
“Er is echter ruimte voor discussie, elke dag. Graag vermeld ik (bestuurslid Berry Brockötter van de St. Paulusparochie - red.) dat de samenwerking en communicatie met de meeste locatieraden prima verloopt. Bij de u bekende locaties loopt het helaas wat stroever. Het aantal discussies met leden van de locatieraad van Rietmolen is talrijker dan gemiddeld en was aanleiding voor een gesprek in 2019 met uitleg over taken, verantwoordelijkheden en gezagsverhoudingen. Het kerkbestuur heeft hiervoor een externe adviseur ingehuurd (vrijwilliger), om deze bijeenkomst te begeleiden. In deze bijeenkomst zijn ter verduidelijking voor de locatieraad de regels waaraan men zich moet houden als locatieraad opnieuw gedeeld en bediscussieerd. De feiten zijn benoemd en tot slot is de locatieraad gevraagd of men zich als locatieraad, maar ook als individu kon conformeren aan de regels zoals die gesteld werden. Na overleg heeft de locatieraad toen aangegeven dat men zich kon en wilde conformeren.”

Vertrouwen geschonden
Volgens het parochiebestuur van de St. Paulus is dat vertrouwen echter geschonden met de open brief van 15 juni waarin met het vertrouwen in pastoor De Jong opzegde. Daarna heeft men de Locatieraad gevraagd haar eigen conclusie te trekken uit dit handelen. Toen die conclusie uitbleef, heeft het bestuur de Locatieraad Rietmolen ontslagen.

Locatieraad heeft regels overtreden
De kritiek van de Locatieraad Rietmolen op de handelswijze in Lievelde wordt terugverwezen. “De gebruiksmogelijkheden van de gewijde kerkruimte in de katholieke kerk buiten reguliere viering om zijn beperkt. Om ongepast gebruik van de kerk zoals in Lievelde is gebeurd te voorkomen moet er toestemming worden gevraagd aan het kerkbestuur voor die bijzondere activiteiten. Ook dit is niet nieuw, die regels zijn er al heel lang. De locatieraad in Lievelde heeft géén toestemming gevraagd aan het kerkbestuur om de kerk te gebruiken voor een ander doeleind als beoogd.”

'Regels waren bekend'
Wat betreft de kritiek van de Locatieraad Rietmolen op het verwijzen naar wet- en regelgeving, luidt het antwoordt van het bestuur: “We hebben de nodige regels en afspraken besproken. De RK-Kerk heeft een eigen wetboek over geloofszaken. Hieraan dient ook onze parochie (bestuur en pastoraal team) zich te houden. Er is geen sprake van een strengere geloofsleer, maar bestaande regels worden wellicht wat anders uitgelegd of duidelijker gehandhaafd dan bijvoorbeeld in de jaren 70 en 80.”

Ook de aangedragen kritiek met betrekking tot het kiezen van een voorganger en de blokkering van de bankrekening, wijst het bestuur af. “Het toestemming vragen om een andere voorganger te laten voorgaan is ook niet nieuw of veranderd. Wordt die toestemming niet of niet tijdig gevraagd dan hou je je als locatieraad niet aan de geldende afspraken en kun je ook onaangenaam verrast worden. Het behoeft geen uitleg dat iedereen zich dient te houden aan de gemaakte afspraken en bekende regels..De financiële bevoegdheden, dus wat een locatie zelfstandig mag beslissen binnen een goedgekeurd budget en vanaf welk bedrag extra toestemming van het bestuur nodig is, zijn helder. Als die regels genegeerd of omzeild worden word je daarop aangesproken. Tot slot willen we aangeven dat we situaties als deze betreuren. Het bestuur heeft echter, met andere locatieraden, ook ondervonden dat samenwerking, met respect voor elkaars mening én inachtneming van de regels tot goed resultaat leidt. Wij betreuren het, dat de locatieraad Rietmolen vooral de externe communicatie zoekt zónder daarbij kenbaar te maken dat hij zich niet aan de gestelde regels en gemaakte afspraken heeft gehouden. Deze onvolledigheid van informatie leidt mogelijk bij parochianen tot onrust.”