Verhaal achter museumboerderij ‘t Vunderink en Joodse begraafplaats

Open Monumentendag Eibergen

EIBERGEN - Over boerderij ´t Vunderink in Eibergen wordt al gesproken in geschriften uit het jaar 1500. Dat weet eigenaar en bewoner Erik Groot-Obbink van Herman Schepers, verwoed amateur-archeoloog en oprichter van historisch museum De Scheper in Eibergen. Het erf is sinds begin 1900 in bezit van de familie Groot-Obbink. De oude boerderij is sinds een aantal jaren in dienst als museum-boerderij en ingericht met oude agrarische werktuigen en keukenspullen. Tijdens de Open Monumentendag 11 en 12 september is het museum gratis te bezoeken. Zondag verzorgt Bert Smeenk vanaf ’t Vunderink rondleidingen naar de op een goede steenworp verderop gelegen Joodse begraafplaats.

Door Rob Stevens

De museumboerderij herbergt allerlei landbouwwerktuigen en gereedschappen. De meeste objecten zien er uit alsof ze gisteren nog werden gebruikt. Een tiental vrijwilligers zorgen wekelijks op donderdag voor het onderhoud en conservering van de werktuigen. Bert Smeenk en Jan Hamersteen zijn er regelmatig te vinden. Nog niet zo lang geleden woonde een oom van Groot Obbink in het voorstuk van de monumentale boerderij. Groot Obbink: “Sinds het pand niet meer bewoond is, wordt het gebruikt voor het tentoonstellen van oude landbouw werktuigen. Tijdens het monumentenweekend zie je die machines in gebruik. Met de overname van een collectie uit Diepenheim hadden we als museum een goede start en konden we meteen ook wat laten zien. De boerderij ademt familiegeschiedenis. Op de eerste verdieping is een boerderij-keuken nagebouwd maar is ook een klompenmakerij te zien en een slachtladder met bijbehorend gereedschap. Ik kan me nog herinneren dat het hooi hier vroeger tot hoog in de nok werd gestapeld. In de oorlog werden onder het hooi in een nis onder de vloer onderduikers verborgen. Die plek is intact gelaten en ook te zien. Van 1952 tot 2003 werden in de boerderij toneelvoorstellingen gehouden door de buurtvereniging van de ‘Leugemors-hoek’. Dan zaten zo’n honderd bezoekers op de deel tussen de geluiden van de koeien aan weerszijden te kijken.”

Op zondag verzorgt streek-historicus Bert Smeenk met een collega vanaf de museumboerderij een rondleiding op de Joodse begraafplaats. Zaterdag moeten wandelaars vanwege de sabbat als Joodse rustdag buiten de omheining van de begraafplaats blijven. Zondag worden graven bekeken en vertelt Smeenk over de historie van de begraafplaats en Joodse rituelen rond een begrafenis. Onderweg naar de begraafplaats en op de weg terug komen ook de historie van de scheepvaart op de Berkel, de Kastanje fabriek en boerderij ’t Vunderink aan de orde. Mannen dienen bij het bezoek aan de begraafplaats als teken van respect wel hun hoofd te bedekken.

Zowel het bezoek aan de Joodse begraafplaats zondag 12 september als de bezichtiging van de museum boerderij zaterdag 11 en zondag 12 september zijn gratis. Wel staat er een melkbus waarin een vrije gift kan worden gedaan.
Tijdens de landelijke Open Monumentendag openen duizenden monumenten in heel Nederland in het tweede weekend van september gratis hun deuren voor publiek. Deze dag wordt georganiseerd door Nederland Monumentenland in samenwerking met lokale comités door het hele land. Met als doel gezamenlijk de aandacht voor monumenten vergroten door Nederlands cultureel erfgoed toegankelijk te maken en daarmee te behouden voor een breed publiek.