Illustratie: Marc Weikamp
Illustratie: Marc Weikamp

Boeren, burgers en buitenlui | Er wordt geen poep meer gesjeesd op het erf bij Mathilde Ponds

Algemeen

ACHTERHOEK - In Boeren, Burgers en Buitenlui spreken we met inheems, import en idealist over hoe het leven in de Achterhoek is. We evalueren en fantaseren en Marc Weikamp zal illustreren, omdat de regio er is om te eren. Deze week een gesprek met Mathilde Ponds, ze werkt al ruim dertig jaar in de zorg, zowel regulier als alternatief, en heeft zich gespecialiseerd in zelfzorg; in je eigen stilte komen en echt naar binnengaan. Met meditatie en energetisch lichaamswerk.

Door Eva Schuurman

Wanneer ik op het raam klop blaffen hondjes Turbo en Diesel me tegemoet. Ik ontmoet hun baasje Mathilde in de aangebouwde serre van de in ere herstelde boerderij in Lievelde. Er liggen kristallen op tafel en ik kijk uit op een geel beklede behandelstoel. “De Heelkamer is een plek waar ik samenwerk met niet belichaamd bewustzijn om ons te kunnen laten genieten van het hebben van een lichaam. Ik genees niemand, het lichaam weet het perfect zelf.” Spreekt ze rustig over hetgeen eigenlijk niet uit te leggen is.

Het regent, maar door de lach van Mathilde lijkt de zon te schijnen. Binnenkort wonen er vier generaties op dit erf, want zij en haar man hebben samen met haar schoonmoeder de mantelzorg over haar schoonvader en er is een kleindochter in aantocht op de voormalige deel. “Ik weet nog dat de opa van John daar op een driepuntskrukje zal te melken. Nu woont onze zoon er met zijn vriendin.” Zowel Mathilde als haar schoonmoeder kwamen als ‘kolde kant’ te wonen op dit land. Met de komst van haar kleindochter wordt de kolde kant warm. “Dat vind ik symbolisch”, zegt ze “het is tekenend voor hoe ik mijn verblijf hier ervaren heb; van koud naar warm.”

Mathilde was 16 jaar toen ze verkering kreeg met haar John; zij uit een fotografenfamilie en van een bovenwoning, hij uit een boerenfamilie en op hun huidig gedeelde erf. “Ik was jong en super verliefd en snapte niet dat de boerenzoon niet zelf de huistelefoon opnam. Mijn schoonmoeder zei dan dat ie ‘aale veur’n’ was, dat begreep ik niet. ‘Poepsjesen’, probeerde ze. Ik snapte het nog steeds niet. “Hij is mest over het land aan het uitrijden”, sprak ze daarna in keurig ABN. Dat verstond ik wel.”

‘Ik ben geen doorsnee Achterhoeker, maar ik ben er wel met eentje samen’

“We trouwden vanuit huis, mijn vader was bruidsfotograaf en van de bruidsetiquette. Er liepen drie fotografen rond op ons huwelijk, maar we hebben geen serie familiefoto’s”, want haar vader en broer waren twee van die drie fotografen. Destijds droeg ze donker in plaats van rood haar: “Ik had donkere ogen en een lange zwarte jas, ze noemen me de ‘zwarte heks’. Ik hield me bezig met dingen die niemand begreep.” Want Mathilde trouwde niet alleen met een boer, maar vond ook haar roeping in de natuur. “Ik houd me met bewustzijn en energetische dingen bezig. Het werken met energie. Daar hangt heel veel cult omheen, terwijl het kwantumfysica is; een tak van de natuurkunde die wij verleerd zijn.” Mathilde studeerde voor B-verpleegkundige in Warnsveld. “Die ‘B’ stond voor ‘bijzonder’ en dat linkte op geen enkele manier aan de psychiatrie, dat vond ik gek. Maar nu ben ik blij met die ‘B’, dat bijzondere past wel bij mij.”

Alles in Mathilde zei dat ze destijds op haar huidige plek in de boerderij moest wonen, maar zij en haar kersverse echtgenoot namen hun betrekking in een nieuwe bedrijfswoning op het erf. “Wij horen in dit huis”, zei de hoog sensitieve Mathilde. “Das zo’n olde keet, dat mot plat.” Vond haar John. Toch is haar oorspronkelijke weten na jaren uitgekomen, want inmiddels wonen ze er wel.

Maar er moest hen veel overkomen voordat ze er terecht konden komen. Het leven van Mathilde kende veel lichamelijke tegenslag en de grote beslissing het vijfgeneratie-bedrijf te stoppen viel hen zwaar. “Alle plannen er een zorgboerderij van te maken lagen klaar, toen kreeg ik een herseninfarct.” Er ging een lange periode vooraf aan de nieuwe plannen, een periode zonder vrije tijd en met de overheid als onbetrouwbare zakenpartner. “We werden loonslaaf in ons eigen bedrijf.” Ten kostte van het oorspronkelijke boeren werden Mathilde en John gedwongen meer inkomen te genereren, het strookte niet met hun visie op hoe je met dieren omgaat, niet met hoe ze samen zouden willen genieten en niet slechts anderhalf uur op zondagmiddag overhielden met het gezin.

“Mijn man is zo’n fantastische duizendpoot. Ik werkte hard, maar hij nog dubbel zo hard”, zegt Mathilde overmand wanneer ze aan haar ziekbed refereert. Een bed waarin ze een ‘nabij-dood-ervaring’ had. “Ik was heel blij dat ik weer een lichaam had, want ik was er even buiten. Mijn hard- en software waren er nog, maar ik moest alles opnieuw aansluiten.” Een taak waar ze niet alleen voor stond, want daar was haar John: “Hij is de stilzwijgende kracht op de achtergrond.” Een man van weinig woorden die zijlings aanhoort wat Mathilde doet: “Hij denkt er het zijne van en laat mij volledig zijn wie ik ben, omdat ie weet dat mijn werk impact heeft.” Mathilde noemt zich geen doorsnee Achterhoeker, maar ze is er wel degelijk met eentje samen.

Een man bij wie ze achter op de motor kruipt om samen door de streek te rijden. “We zien dan hoeveel zorg en liefde mensen in hun eigen plek steken, hun plek om tot rust te komen. Ze maken hun eigen ‘heelkamer’, daar waar ze naar binnengaan, tot rust komen en landen.” Iets dat Mathilde iedereen gunt: “Dat dat behouden blijft, zodat ze daar samen genieten in gemeenschapszin. Omdat er voor elkaar zijn als het erop aankomt echt Achterhoeks is.”

“Als je ziet wat wij hebben beleefd en doorgemaakt, is ‘dankbaarheid’ het enige juiste woord.” Zegt de dochter van de bruidsfotograaf. En als haar dankbaar hoofd alsnog overbevolkt raakt, dan kijkt ze simpelweg naar ‘say yes to the dress’ om te verdwijnen in een sprookje dat misschien toch bestaat.


Illustratie: Marc Weikamp 

8 keer 8erhoeks met Mathilde Ponds

Favoriete plek in de Achterhoek:
“Hierachter bij de zelf gecreëerde vijver; daar waar zoveel varkensstallen stonden, maar nu natuur en water is. Het is een ontmoetingsplek geworden op het erf. Er is een vuurplaats en er zijn eendjes. Pa en ma zitten er op het bankje, ik mediteer er elke morgen en mijn zoon zit er met zijn kameraden.”

Mooiste bedrijf/organisatie in de Achterhoek:
“De zorgorganisatie waar ik nu voor werk heeft dat omzien, er zijn voor elkaar, het anders mogen zijn, welke beperkingen je ook hebt; Urtica de Vijfsprong heeft dat allemaal. Met een antroposofische inslag werken ze met de ontwikkelingen van de mens, in diversiteit en een natuurlijk ritme. Het is daar echt met elkaar omzien naar elkaar, de parel van de Achterhoek.”

Mooiste gebouw in de Achterhoek: (in wording)
“Je Ware Natuurhuis in Neede. Het is een huisje in wording, wat helemaal ecologisch is. Met kristallen, leemstuc en niet lineair; eerst de keuken bouwen en dan het huis eromheen, maar wat ze daar neerzetten vind ik fantastisch. Het is een fijne plek en een fijn gebouw. De nieuwe aarde, zonder macht en indoctrinatie is daar. Op een uniek plekje in de Achterhoek.”

Meest inspirerende Achterhoeker:
“Ik vind dat heel moeilijk, want elk mens vind ik op zijn manier inspirerend. Het is heerlijk om mensen uit te nodigen hun eigen inspiratie te kiezen; dat mensen vreemd durven te zijn, dat gun ik iedereen.”

Favoriete Achterhoekse artiest/kunstenaar:
“Ik vind een artiest iemand die de levenskunst verstaat. Heel veel mensen van de oude generatie, zoals mijn schoonmoeder, die verstaan dat. Mensen die dicht bij de natuur hun eigen koers varen, dat vind ik werkelijke artiesten. Die mensen doen het werk in de stilte. Vooraan gebeuren er ook prachtige dingen, maar juist die stille werkers wil ik noemen.”

Lekkerste Achterhoekse gerecht/drank:
“Hier thuis is het zo dat als er niet regelmatig stamppot of aardappels, groente en vlees op tafel staan, dan gaat er iets niet goed! Dus als het 30 graden is, kunnen we zin hebben aan stamppot. Met een stampottenbuffet maak je ons dan ook erg blij.”

Mooiste Achterhoekse lied:
“In Lievelde hebben we een rijk verenigingsleven; carnaval en kermis zijn belangrijk. Er is hier een dorpslied, het wordt altijd gezongen en iedereen kent het. Kippenvel.

Mooiste Achterhoekse uitdrukking:
“Mijn zoon zei laatst: “Vaak bu-j te bang”. Dat betekent zoveel als zie de mogelijkheden en ga ervoor. Ook vind ik “Zondagswark is niet stark” mooi, het raakt mij. Vroeger was de zondag de rustdag, maar nu is het belangrijk om dat moment ook te kunnen blijven vinden; het liefst elke dag, zoals ik dat moment vind door elke ochtend te mediteren.”


Bijschrift foto: Mathilde bij de vijver naast de boom die ze zal planten als haar kleindochter geboren is. Foto: Eva Schuurman 

Bent u of kent u een goede kandidaat voor deze rubriek? Meld dit dan bij redactie@achterhoeknieuws.nl 

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant