Needse molen geopend tijdens Gelderse Molendag

NEEDE - De molen is net zo Hollands als de tulp, maar waar de bloem in variëteit en aantal alleen maar is toegenomen, is het aantal molens de laatste honderd jaar alleen maar afgenomen. Tegenwoordig kent Nederland nog zo’n 1.200 voornamelijk windmolens, waarvan er 127 in Gelderland staan. Een ervan is De Hollandsche Molen in Neede, een ronde stenen stellingmolen, eigendom van de gemeente Berkelland.

Door Rob Weeber

Het beroep molenaar is nagenoeg verdwenen. Daar staat tegenover dat er meer dan duizend actieve, vrijwillige molenaars zijn. Zij hebben zich sinds 1972 verenigd in het Gilde van Vrijwillige Molenaars. Dit jaar bestaat het gilde vijftig jaar en dat wordt in Gelderland gevierd met de Gelderse Molendag. Een van de molens die meedoet is De Hollandsche Molen in Neede, een ronde stenen stellingmolen in de buurtschap Lochuizen. De oorspronkelijke windmolen stamde uit 1733 en was van hout. Na de verwoesting ervan door de stormramp in 1925 werd een stenen exemplaar neergezet. Van de destijds houten molen is een schaalmodel te bezichtigen, nagebouwd door oud-molenaar Varenhorst.

‘Deze
molen
kan tot
windkracht 6
aan’

Bennie Mensink is sinds zes jaar een van de vrijwillige molenaars op de Needse molen. De voormalige timmerman vindt vooral het weeraspect interessant. “Als molenaar ben je de gehele dag met het weer bezig, zeker als de molen draait. Deze molen kan tot windkracht 6 aan, maar dan kruien we niet volledig op de wind, maar er net iets langs. Het grootste gevaar is dat de molen op hol slaat. Hij is dan niet meer te stoppen. Vaak ontstaat er dan ook brand door de wrijving van hout op hout.”

In Neede wordt alleen graan voor veevoer gemalen. “Dat graan is te vuil voor menselijke consumptie,” legt Mensink uit. “Het komt zo van het land en is dan vermengd met zand en uitwerpselen. Doordat we vervuild graan malen, kunnen we geen ‘onvervuilde’ producten meer malen. Het meel voor ons eigen pannenkoekenmeel en onze brood, cake- en oliebollenmixen kopen we daarom in en mengen we hier in een aparte machine.”

Publiek
De Gelderse Molendag is op zaterdag 26 november. De Needse molen is dan voor het publiek geopend tussen 09.30 en 16.00 uur. Rond de molen worden allerlei activiteiten georganiseerd, zoals mandenvlechten met Carla Tuinte, handwerken met Gerda Franken en houtdraaien. Daarnaast is er een kraampje met vinylplaten die door Gerrit Bruntink verkocht worden. Ook is er een proeverij van producten die met de eigen oliebollen-, brood- en cakemixen zijn gebakken.

De Hollandsche Molen staat aan de Diepenheimseweg 23 en is het hele jaar te bezichtigen op dinsdag en zaterdag van 09.30 tot 16.00 uur. Tevens is er dan verkoop van de eigen producten.