Nieuwe columnisten op ontdekkingstocht over zandwegen in de Achterhoek
Gert-Jan en Linda gaan op zoek naar de kleine successen met grote impact
Door Gerwin Nijkamp
ACHTERHOEK - Linda Commandeur (44) en Gert-Jan Hospers (42) zijn allebei al een tijdje op ontdekkingsreis door de Achterhoek. Op zoek naar initiatieven die de leefbaarheid en economie in deze streek een impuls geven. Hun paden doorkruisen elkaar regelmatig. In 2017 trekken ze er samen op uit om in columns de lezers van de veertien Achterhoek Nieuwstitels kennis te laten maken met inspirerende initiatieven die ons Achterhoekers trots maken.
Linda en Gert-Jan verschillen behoorlijk van elkaar, maar hebben ook veel gemeen. Gert-Jan komt uit Enschede en is economisch geograaf aan de Universiteit Twente en bijzonder hoogleraar City- en Regiomarketing aan de Radboud Universiteit. Hij omschrijft zichzelf het liefst als een 'geograaf met hart voor het Oosten'. In 2016 schreef hij maandelijks een column voor Achterhoek Nieuwsuitgave Stad Doetinchem.
Zijn collega-columnist geeft mensen en organisaties met haar bedrijf Gewoon! Commandeur 'inzicht en uitzicht'. Daarnaast is ze stadsmanager van haar woonplaats Groenlo en had in die hoedanigheid al eerder een column in de Groenlose Gids.
'We mogen best wat meer trots op onszelf zijn'
Onlangs troffen ze elkaar al op de Achterhoekse Talententuin in Ulft waar jongeren in contact werden gebracht met het veelzijdige bedrijfsleven in deze regio. Ze zien het allebei als missie om dit soort concrete initiatieven die de regio verbeteren zichtbaar te maken, te stimuleren en met elkaar te verbinden.
Linda maakt daarbij volop gebruik van social media, terwijl Gert-Jan niet eens een smartphone heeft. Hij verplaatst zich bewust met het openbaar vervoer door de regio. "De leukste gesprekken heb ik in de bus of trein en als mensen me met de auto naar een station brengen", vertelt hij. De wetenschapper verwondert zich over de mooie initiatieven die er in de regio vanuit de inwoners en bedrijven tot stand zijn gekomen, zoals de Brede Maatschappelijke Voorziening (BMV) in Mariënvelde waar verenigingen, maatschappelijke organisaties en bedrijven elkaar versterken in een nieuw gemeenschappelijk gebouw.
'Vermijd zandwegen niet'
De BMV is een bekend voorbeeld, het diende zelfs als voorbeeldproject in heel Nederland. Er zijn echter een heleboel kleinere initiatieven die ook een grote impact kunnen hebben. Linda dwingt zichzelf goed om zich heen te kijken door op haar navigatiesysteem in de auto 'vermijd zandwegen' niet aan te vinken. De verborgen parels liggen immers vaak ver verwijderd van de gebaande paden.
Als voorbeeld noemt ze de Kabouterroute die in haar woonplaats Groenlo is ontwikkeld. Joske Elsinghorst was eerst voornemens om het verhaal over alleen die vestingstad en zijn bijzondere inwoners en vrijwilligersinitiatieven aan de hand van geboetseerde kabouterdeurtjes en -tekeningen te vertellen. Ondernemers en andere inwoners werden echter zo enthousiast dat in samenspraak met VVV/Achterhoek Toerisme het plan is gelanceerd om Kabouterroutes door de hele gemeente Oost Gelre te laten lopen.
Bescheidenheid met paradoxale gevolgen
Volgens Linda is dit typisch zo'n initiatief wat in eerste instantie niet als heel bijzonder wordt gezien, maar waar we juist trots op moeten zijn. "In deze regio zijn we nogal bescheiden. Dat uit zich in het welbekende 'niet lullen, maar poetsen', maar de Achterhoekse mentaliteit heeft ook een keerzijde", legt ze uit. Diezelfde bescheidenheid staat het delen van goede initiatieven met de buitenwereld namelijk nog wel eens in de weg. "We mogen hier best wat meer trots op elkaar en onszelf zijn." De Kabouterroute is iets dat klein begint, maar doordat meer mensen het omarmen, draagt het volgens haar wel degelijk bij aan de leefbaarheid van een gebied. Gert-Jan is het ermee eens dat dit soort ogenschijnlijk kleine plannen minstens zoveel aandacht verdienen als grote innovaties van multinationals, omdat mensen dan denken: 'dit kan ik ook'. Het hoeft allemaal niet zo hoogdravend en complex te zijn: "De meeste mensen worden immers het meest gelukkig als ze het gewone leven aan kunnen."
'Zichtbaar maken wat niet in rapporten staat'
Hij herkent de door Linda genoemde paradoxale gevolgen van de Achterhoekse bescheidenheid. Gert-Jan pleit net als Linda voor meer trots op onze streek, maar eigenlijk nog meer voor kennis daarvan. De Achterhoek is veel meer dan pittoreske dorpjes en stadjes gelegen in het mooie coulisselandschap, weet Gert-Jan die met zijn stichting Stad en Regio 'onderzoek op ooghoogte' uitvoert. "Er zijn hier zo veel bedrijven, mensen en organisaties die op landelijk of zelfs Europees niveau tot de top behoren. Daar hebben veel mensen helemaal geen weet van. Ik wil zichtbaar maken wat niet in de bekende rapporten staat."
Zelf ook wijzer worden
Linda en Gert-Jan verwachten zelf natuurlijk ook wijzer te worden tijdens hun ontdekkingstocht door de Achterhoek. "Schrijven is de hoogste vorm van denken", vindt Gert-Jan. "Het dwingt me om meer te weten te komen over de regio." Zaken waar hij met extra aandacht naar zal kijken? "Als geboren Tukker ben ik heel benieuwd naar de verschillen en overeenkomsten tussen de beide broederenvolken. Ik wil ook te weten komen hoe Twente en de Achterhoek samen een vuist kunnen maken richting Den Haag en Brussel als het gaat om moderne maakindustrie (smart industrie)."
Linda verwacht dat beide columnisten ook veel van elkaar kunnen leren. "Ik denk dat ik mijn eigen Achterhoek via de columns van Gert-Jan met een hele andere blik zal bekijken."
Haar collega-columnist kent Linda's boek Modern Naoberschap. "Ik vond het heel interessant om te lezen hoe oude waarden op een nieuwe manier weer terug kunnen komen. Dat verwacht ik in haar columns ook terug te zien."