Een anonieme noodkreet over 't Spieker
EIBERGEN - Met de komst van een nieuwe financier, vastgoedexploitant Sjoerd de Witte uit Colmschate, leek het onderkomen van de beide muziekverenigingen en andere huurders in 't Spieker gegarandeerd. Op het initiatief van de exploitant werd de Stichting Theater Berkelland met Eibergse bestuurders opgericht. Sinds eind november zijn er weer voorstellingen in het theater en er zijn gesprekken gaande om zorgpartijen een onderkomen te bieden, waaronder een huisartsenpraktijk. Toch lijkt evenwel niet iedereen tevreden met de gaande ontwikkelingen. Dat blijkt uit een bij het Achterhoek Nieuws anoniem bezorgde brief met de kop 'Crisis in 't Spieker' van een 'enthousiaste muzikant' (en medestanders).
Door Rob Stevens
De briefschrijver geeft in de brief aan dat de komst van de nieuwe exploitant gepaard is gegaan met financiële eisen die 'niet mals' zijn voor de beide muziekverenigingen. De exploitatie van het pand leunt op de beide muziekverenigingen, de nieuwe theaterstichting, Odival, de Historische Kring en incidentele passanten. De huur is verhoogd, maar zij mochten zelf de horeca ter hand nemen. Nu de opkomst bij de eerste voorstellingen tegenvalt komt de exploitant terug op deze afspraken. De muziekverenigingen moeten nu elk 5000 euro betalen voor het gebruik van de horeca. Volgens de anonieme schrijver om de tekorten van de Stichting Theater Berkelland te compenseren. Men heeft geen vertrouwen in een gebruikersvereniging met de exploitant als voorzitter, penningmeester en secretaris. 't Spieker is nu een verhuurbedrijf geworden waarbij de exploitant bepaalt. En niet de gezamenlijke 'bewoners' van het Kulturhus. Aldus de inzender van de brief.
Andere huurders onderschrijven de onduidelijkheid over de toekomst van 't Spieker. Annie Harmsen is voorzitster van Odival, de gymnastiekvereniging. Annie: "Wij zijn in gesprek met Sjoerd de Witte, ik kan nog geen conclusies trekken. Hij heeft gezegd ons als partner te willen houden. Ons huurcontract loopt nog een jaar. Ik heb verantwoordelijkheid naar onze leden. Daarom zijn we ons al wel aan het oriënteren op de markt, voor eventuele alternatieven. Veel hangt af van wie er nog meer in 't Spieker komen. Dat is belangrijk voor een gezond financieel draagvlak. Maar kunnen we onze zalen dan altijd gebruiken, of moeten we af en toe we elders ons heil zoeken? Een eventuele huurverhoging betekent dat we onze contributie moeten verhogen, dat kan ons leden kosten. En dus inkomsten. Er moet dus eerst nog veel duidelijk worden."
De Historische Kring laat bij monde van voorzitter Arie Ravesloot weten ook nog in onderhandeling te zijn. Arie: "Er is ons een aanbod gedaan dat we hebben geweigerd. Dan zouden we aanzienlijk duurder komen te zitten dan nu en dat kunnen we jegens onze 1200 leden niet verantwoorden. Ik begrijp de afweging, het moet financieel allemaal wel uit kunnen. Maar wij hebben onze eigen verantwoordelijkheid en zoeken, terwijl we het formele antwoord van het bestuur van de SKS nog afwachten, alvast naar een alternatief onderkomen. Daar zijn we al ver in. Dat hebben we ook al gedaan toen het voortbestaan van het Kulturhus aan een zijden draadje hing. Zoals ik het nu inschat is de kans groot dat we hier vertrekken."
De Stichting Theater Berkelland is blij met de nieuwe start van het theater. Het bestuur heeft van De Witte een bedrag ter beschikking waarvan de aanloopkosten worden betaald. Bas Steinkamp is voorzitter van dat bestuur. Hij zegt: "Zodra het theater zichzelf kan bedruipen wordt dat bedrag terugbetaald aan de exploitant. De ruimtes die we gebruiken betalen we per keer. Ik hoor van vergelijkbare instellingen dat je het voor je inkomsten daar van moet hebben. We zouden we graag afspraken zwart op wit hebben met duidelijke huurprijzen voor de foyer, het theater en de horeca. Dan kunnen we onder die harde voorwaarden aan de slag. Dan kunnen we ook goed begroten en wellicht een financiële buffer opbouwen om eventuele tegenvallers op te vangen. Het zou ook goed zijn als niet elke partij apart zaken aankaart, dat daar wat meer gemeenschappelijkheid in komt."
De Witte verbaast zich over de brief. Hij is van mening dat er duidelijke afspraken zijn gemaakt tijdens de doorstart. De exploitatie van het pand moet gedragen worden door de huurders. Sjoerd de Witte: "Er is op te grote voet geleefd. De opbrengsten en kosten moeten meer in evenwicht komen. Er hoeven echt geen dikke winsten gemaakt te worden. Er zijn gesprekken gaande met potentiële huurders in de nulde- en eerstelijns zorg. De komst van nieuwe huurders betekent dat de kostenverdeling ook weer wat anders komt te liggen. De muziekverenigingen betalen geen huur. Er zijn inkomsten uit de horeca. Net als het theater die heeft. De kritiek op het theater vind ik ook wat flauw en makkelijk. Die mensen zijn net begonnen en enthousiast. Gun ze toch even wat tijd. En een theater zoals in Doetinchem en Winterswijk is hier ook niet nodig. Met 't Spieker gaan we terug naar het oorspronkelijke uitgangspunt: verenig een aantal zorgpartijen en cultuur-maatschappelijke instellingen in één pand. De gemeente heeft met hun subsidiebeleid zelf de partijen die de exploitatie voorheen mogelijk maakten uit het pand gejaagd", zo vindt De Witte. "Het uitgangspunt is nu duidelijk en overzichtelijk. Dit prachtige pand is uniek in Nederland. Iedereen moet er zijn eigen broek voor ophouden. De exploitatie wordt gezamenlijk gedragen. Leun niet op de inbreng van een ander. Zo hoort dat niet. Gedraag je volwassen."
't Spieker is een mooie accommodatie in Eibergen. Een Kulturhus, met een cultureel maatschappelijke bestemming. 't Spieker is dankzij de nieuwe exploitant in ieder geval 'in bedrijf'. Duidelijk is wel dat er een andere wind waait in de exploitatie van het theater. Prijzen voor accommodaties en diensten zijn gestegen. De insteek is zakelijker geworden. Huurders zijn onzeker over de vraag wie de andere huurders in de toekomst zullen zijn en welke kosten zij nu en in de toekomst moeten betalen. De huidige huurders willen huren in een pand met een duidelijke identiteit en een visie op het gebruik van het pand gebaseerd op wellicht meer dan alleen financiële afwegingen.