Weerman in Berkelland: 'De zomer was vorig jaar op 'n woensdagmiddag'
BORCULO - Wekelijks zijn er in Berkelland een aantal weermannen in de weer om de toestand van het weer van commentaar te voorzien. Zij zijn (bijna) hun hele leven al gefascineerd door het krachtenspel van zon, water en wind boven ons hoofd. Het weer is voorspelbaar, maar tegelijkertijd ook weer niet. En juist dat maakt het tot een boeiende bezigheid. Hun wekelijks weerbeeld verloopt via radio en digitale media en doet zeker niet onder voor de meer bekende vakbroeders, zij het dat het meer regionaal gericht is. In de komende weken zullen zij de revue passeren. Deze week is Herman Dute aan het woord, amateur-weerman in Borculo.
Herman Dute (1956) is geboren en getogen in Borculo. Na zijn studie aan de HTS werkte hij onder meer twee jaar in Ierland en bij de vroegere weifabriek in Borculo. Hij was graag in de buitenlucht en had als hobby fietsen en paragliden, schermvliegen, totdat een ongeval en met de fiets en met een scherm hem dwong om hiermee te stoppen. Tegenwoordig heeft hij een aangepaste fiets, een trike ligfiets (driewieler). Zijn fascinatie voor het weer ontstond in zijn periode in Ierland. In Ierland is volgens hem iedereen met het weer bezig, hoewel de afwisseling niet erg groot is. Het regent er veel. Toen hij na een jaar vroeg wanneer het zomer werd, kreeg hij als antwoord: 'De zomer was vorig jaar op een woensdagmiddag'. Wie redelijk weer wil hebben tijdens een bezoek aan Ierland, kan volgens Dute het beste in het voorjaar gaan. Toen hij in 1981 terug in Nederland was, besloot hij om naast zijn baan weeramateur te worden en hij kocht zijn eerste spullen, thermometer en weerstation. In goed overleg paste hij zijn werktijden aan, 06.00 tot 15.00 uur, en begon met zijn radiopraatje voor Radio Berkelstad, Twente FM en Radio Ideaal uit Zelhem. In 2009 stopte hij noodgedwongen met werken en was blij dat hij zich verder aan zijn hobby kon wijden.
'Is het weer in mei te mooi, dan ziet de schuur te weinig hooi'
Inmiddels houdt Dute geen praatje voor de radio meer, maar heeft hij zijn eigen website Weerstation-Borculo waarop hij zijn toelichting op het weerbeeld geeft. "Ik houd me bezig met de Achterhoek en Twente, niet specifiek Berkelland. Het weer in Berkelland wijkt nauwelijks van de regio af. Hoewel ik niets meer voor de radio doe, heb ik zo nu en dan nog wel een agrariër aan de lijn die wil weten of en wanneer hij het beste zijn gras kan maaien. Boeren zijn nu eenmaal erg afhankelijk van het weer. Niet voor niets luidt een oude weerspreuk : 'Is het weer in mei te mooi, dan ziet de schuur te weinig hooi.' Ik probeer een verwachting voor de komende vijf dagen te geven en hoop dan dat het weerbeeld zich daaraan houdt. Een wat langere trendverwachting behelst maximaal 14 dagen. Langer heeft geen zin. Mijn eigen archief gaat terug tot mijn begintijd, 1981. Vanaf dat jaar schrijf ik zaken op als minimum en maximum temperatuur, luchtdruk en andere, bijzondere weersverschijnselen. Ik gebruik de data voor mijn website, waarbij ik de actuele dag vergelijk met voorgaande jaren. Ik noem dat mijn 'weerweetje van de dag'. Het mooie aan het weer is het verrassende, je kunt het nooit goed voorspellen, slechts verwachten."
Dute staat iedere morgen rond 06.00 uur op en werkt zijn website dagelijks bij. Hij stelt zijn weerbeeld samen aan de hand van verscheidene weerkaarten, Europese, Amerikaanse en Duitse. De een laat alleen de frontlijnen zien, de grens tussen hoge en lage drukgebieden, de ander tekent het regengebied erin en weer een ander vermeldt er de cijfers bij. Uit de mix schrijft hij zijn dagelijkse toelichting op de homepage van zijn website. Verder toont hij de cijfermatige plaatjes en grafieken afkomstig van de weerdienst Het Weer Actueel, waarbij hij is aangesloten, en van zijn eigen volautomatische weerstation. Zijn kennis ontwikkelt hij zelf, maar hij is tevens lid van de VWK, de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie, en had in eerdere jaren wekelijks contact met het bureau van inmiddels ex-weerman Jan Versteegt, afkomstig uit Ruinerwold en later Bourtange. Daarnaast organiseerde Versteegt ieder jaar een weerdag voor de weeramateurs uit de streek.
Dute is ervan overtuigd dat de mens invloed heeft op het klimaat, maar het zou te simpel zijn om dat argument als enige aan te voeren voor klimaatverandering. Ook vulkaanuitbarstingen, zoals die van de Pinatubo in 1991, de grootste na die van de Krakatou in 1883, hebben invloed. Het zorgde enige tijd voor een temperatuurdaling van 5°C op aarde. Daarnaast werd de ozonlaag aangetast. Ook weerfenomenen als El Niño en La Niña hebben invloed. Hoewel van tijdelijke aard, kunnen ze voor zowel droogte als veel neerslag zorgen. De mens kan volgens hem zijn gedrag aanpassen, maar het is een hele opgave. Voor meer informatie over Herman Dute en zijn weersverwachtingen kan men terecht op zijn website.
www.weerstation-borculo.nl