Ontdek het Kristalmuseum
BORCULO - Limoniet is een ijzer- en zuurstofhoudende oxide met de chemische formule FeO(OH)·nH2O….. Wie dit leest, zal waarschijnlijk weinig moeite doen om meer te weten te komen over het bewuste erts. Maar als je het verhaal erachter kent of wilt weten, dan wordt het anders. Limoniet is namelijk een ijzerertssoort (ijzeroer) die veel in de Nederlandse, moerasachtige bodem voorkwam, waaronder rond Deventer en op de Veluwe. Vanaf de 17e eeuw was Nederland zelfs exporteur naar Noorwegen en Engeland. Het gaat dus om beleving, ontdekking en kennisoverdracht, woorden die bij uitstek op het Kristalmuseum van toepassing zijn.
Door Rob Weeber
'Alles wat we hebben, komt uit de grond'
Han Kamphuis is geoloog van beroep en sinds 1996 de eigenaar van het Kristalmuseum. "Ik heb als geoloog veel in het buitenland gewerkt voor het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Verenigde Naties. Dan ben je bezig met papierwerk en weet je eigenlijk niet wat het effect van je werk is. Dus toen ik terugkwam naar Nederland heb ik goed nagedacht over een activiteit die voor mij betekenis had. In 1996 bezocht ik het Kristalmuseum en kreeg ineens de vraag voorgelegd of ik het niet wilde overnemen. Ik was direct enthousiast, vanuit de visie dat je met een museum iets kunt bereiken, ergens betekenis aan kunt geven. Vanaf dat moment is er een unieke collectie mineralen, kristallen, edelstenen en fossielen ontstaan die tot de top behoort. Veel voorwerpen heb ik zelf gevonden, onder andere in Amerika, Brazilië en Duitsland. Andere heb ik aangekocht. Feitelijk tonen we hier de geschiedenis van de aarde. Je staat er niet direct bij stil, maar alles wat we hebben, komt uit de grond. Zonder ontginning is er bijvoorbeeld geen mobiele telefoon. Juist omdat het museum om beleving, ontdekking en kennisoverdracht gaat, zul je hier niet alleen statische vitrines aantreffen waar alles achter glas ligt. Kinderen kunnen bijvoorbeeld zelf goud wassen en met een vragenlijst door het museum lopen. Veel voorwerpen bovendien zijn met de hand aan te raken. Je moet als bezoeker ervaren hoe een ammoniet voelt of een groot kristalbrok Amethist. Dan pas gaat het leven."
Wie door het museum dwaalt, ziet schitterende voorwerpen die de aarde ons, onder invloed van tijd, druk en temperatuur, geschonken heeft. Zoals bijvoorbeeld een Amerikaans stuk versteend hout, een fossiel met een doorsnee van een meter en door de kleurenpracht een waar kunstwerk om te zien. Kamphuis schat dat het versteningsproces binnen een miljoen jaar is gebeurd. De boom zelf dateert van zo'n 225.000.000 jaar terug. Versteend hout ontstaat onder invloed van tijd, zo legt hij uit. Temperatuur kan niet, want dan verbrandt het hout en bij druk zou het plat geperst worden. Het fossiel is destijds in Duitsland in twaalf schijven gezaagd, waarvan er negen terug zijn gegaan naar Amerika. Een is achtergebleven in Duitsland, een is naar Japan gegaan en eentje hangt dus in Borculo.
Een ander uniek voorwerp komt uit de collectie diamantbewerkingsgereedschap. Het Kristalmuseum heeft de enig overgebleven 'dubbele molen slijptafel' in huis. Daarnaast bezit het een groot aantal andere bewerkingsgereedschappen voor het kloven, zagen en slijpen van diamant. Voor de liefhebber van sterrenbeelden is te zien welke steen, planeet of mineraal bij het eigen sterrenbeeld past. Bij Ram, bijvoorbeeld hoort de planeet Mars met het mineraal hematiet, een zilverachtig, zuiver ijzererts. Kortom het Kristalmuseum is een ontdekkingswereld door de aarde en door de tijd.
Op dinsdag 4 december openen het Brandweer- en het Kristalmuseum hun deuren voor alle Borculoërs en andere belangstellenden. Van 16.00 tot 21.00 uur is iedereen welkom tegen slechts 1 euro toegangsprijs. Op die dag kan iedereen kennis maken met de verborgen schatten van Borculo. Ook de gemeente Berkelland ondersteunt de actie. Wethouder Anjo Bosman zal present zijn en zich laten rondrijden in een oude brandweerwagen. Het Brandweermuseum is gevestigd aan de Hofstraat 5, het Kristalmuseum aan de Burgemeester Bloemersstraat 1, Borculo.
kristalmuseum.nl
brandweermuseumborculo.nl