Leren platpraoten met burgemeester Nico Nootjes
‘Dialect in de Liedjesstraot’ in Amphion
DOETINCHEM – Ter afsluiting van het project Wiesneus 2021 worden leerlingen van basisscholen die hieraan meededen uitgenodigd om op zaterdag 9 oktober naar Amphion te komen voor de voorstelling ‘Dialect in de Liedjesstraot’. Ook hun ouders, opa’s en oma’s zijn welkom. En zolang er plaats is: ook andere kinderen met familie.
Door Josée Gruwel
Het wordt een humoristisch en leerzaam feestje in de kleine zaal van Amphion. Warboel komt, en Hans Keuper, en Sandra van Reys. Met ‘Dialect in de Liedjesstraot’ dompelt burgemeester Nico Nootjes, die eigenlijk uit Noord-Holland komt, zich onder in de cultuur van de Achterhoek. Het publiek leert hem weer kennen als de beetje gekke burgemeester die zegt dat hij dol is op orde, rust en regelmaat, maar ondertussen dingen doet die daar helemaal niet bij passen. Nu wil hij plat leren praten en een dialectfestival organiseren. Maar met het eerste woord in de streektaal gaat hij al de mist in. Want jao is toch echt niet ja oh, zoals hij het uitspreekt. En de door hemzelf bedachte banaon is toch echt gewoon een banaan in het dialect.
Met de bewoners van de huizen aan het plein, waaronder dialectgoeroe en streektaalhelpdesk Hans Keuper, komt hij tenslotte toch een heel eind met het leren van de streektaal. Maar niet alleen de burgemeester, ook het publiek wordt in het uur dat de voorstelling duurt ondergedompeld in een opfrissend streektaalbad.
‘In beweging’ is dit jaar het thema van het project Wiesneus. Dit thema past als een jas bij Warboel, dat nu voor het eerst meedoet aan de slotmanifestatie en dat met Keuper en Van Reys garant staat voor creatief, verrassend theater waarbij kinderen in een magische theaterwereld op een speelse, gedifferentieerde manier leren door te doen.
Wiesneus
Wiesneus is een tijdschrift dat ontworpen is door ‘Het Huus van de Taol’ in Drenthe. Het werd twee jaar geleden in een Achterhoekse versie uitgegeven door het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL), waarbij Hans Keuper de teksten vertaalde van het Drents naar het Oost-Gelders. “Best moeilijk,” vertelde hij, “want je hebt bij een woord te maken met allerlei schrijfwijzen en uitspraken. Elk dorp heeft zo ongeveer zijn eigen manier van zeggen. Eigenlijk moet je dan in een soort standaard dialect schrijven. Maar dat bestaat niet.”
Het magazine is bedoeld om kinderen voor dialect te interesseren. Keuper: “Er staan leedjes, verhalen, zeukplate en strips in, allemaole in onze streektaal!”
Aan de hand van het tijdschrift verzorgen medewerkers van bibliotheken in de regio jaarlijks een aantal dialectlessen op basisscholen die zich hiervoor opgeven.
‘Huuskommen’
Keuper vindt dit basisschoolproject Wiesneus, waarvan de organisatie in handen is van het ECAL, heel waardevol. “Wat ik belangrijk vind is dat kinderen namen die voortkomen uit de streektaal kunnen herleiden en daardoor hun omgeving leren kennen en herkennen. Daardoor krijgen ze door middel van het dialect inzicht in de geschiedenis. Straatnamen bijvoorbeeld zijn mooie aanknopingspunten. Zo is er in elk dorp bijna wel een Veldstraat. Maar weet je wat veld betekent? Als je het weet heb je een stukje inzicht in de tijd van toen. Ken je veel van die betekenissen, dan is het voor kinderen als ‘huuskommen’, ze voelen zich dan thuis in hun omgeving.”
Voor Sander Berendsen betekent meedoen aan de slotmanifestatie van het project: verbinding, verwondering en verrijking. “En: we zijn bij de tijd, verwacht geen truttige knipmutsen.”
‘Dialect in de Liedjesstraot’ is op zaterdagmiddag 9 oktober om 13.00 uur. De entree is gratis, reserveren kan via www.amphion.nl Hierbij wordt het volloopconcept gehanteerd: is de eerste voorstelling vol, dan wordt een tweede voorstelling om 15.00 uur ingepland.