Troost - Richard Jongetjes droomt ouderen op de begane grond en eerste zoenen naar elke jeugdige mond

ACHTERHOEK - Van lockdown tot lente kijken we terug- en vooruit met prominente Achterhoekers over wat de tijd hen in deze tijd heeft gebracht. Gekooid en ontdooid halen zij de scherpe kantjes van de realiteit af met lieve liedjes, mooie gesprekken, relativerende humor, ontluikende gedichten en momenten die hen terugbrengen naar de basis; troost tijdens gemis.

Door Eva Schuurman

Richard Jongetjes is talentverbinder, een term die met hem is ontstaan. In de gemeente Aalten brengt hij initiatieven met de juiste mensen in verbinding. Hij bestrijdt op creatieve wijze armoede en eenzaamheid en stimuleert vitaliteit. In het mandje voorop zijn fiets verzamelt hij ideeën om uit te delen.

Hij noemt zichzelf een mazzelaar, omdat hij in Bredevoort in rust en ruimte leeft en niet per se een hang naar knuffelen heeft. Hartstochtelijk hoopt Richard dat we lering trekken uit deze tijd: “We ontdekken nu bijvoorbeeld dat er niets klopt van de gebouwen waarin ouderen wonen, de begane grond is nooit aan hen.” Jongetjes droomt van U-vormige huizen met binnentuinen om in te ontmoeten en door te struinen.

Het knuffelen heeft ie overigens alsnog aangeleerd tijdens zijn werk met mensen met een beperking: “Met hen doe ik daar zonder moeite aan mee.” Bezorgd en benieuwd is ie naar hoe zij uit deze tijd komen. “Er wordt ze iets afgeleerd dat in hun systeem zit, ze snappen geen bal van een knuffelverbod.” Richard wenst dat het leven hierna weer prettiger wordt voor velen. Vooral in de eerste lockdown zag hij een samenhang ontstaan waarvan hij hoopt dat deze blijft bestaan. Want: “Ook als buurtbewoners kun je iets oppakken met je oudere buur.”

De crisis maakt Richard nog creatiever dan hij al was en op zijn planken liggen voor alle initiatieven inmiddels de plannen A tot en met F. “Eerst hoefde je alleen een goed- en een slecht weer scenario te bedenken.” Het liefst gaat hij trouwens nog steeds fysiek op bezoek: “Dan sta ik in de tuin en zit mijn gesprekpartner bij het raam.” Maar inmiddels is hij ook bedreven geraakt in elk online ontmoetingsprogramma dat er bestaat. Het betreden van de digitale wereld is nooit een tweede natuur geweest, maar nu plakt hij met gemak filmpjes in PowerPoint. “Als je op jezelf wordt teruggeworpen, word je vanzelf handiger.”

Maar liever nog speelt Richard de films in zijn hoofd af, zijn subsidieaanvragen komen eerder overeen met een script dan een papieren plan: “Daar kun je alleen een vlieg mee doodslaan.”

Wanneer hij zich ’s avonds tussen zijn muziekcollectie terugtrekt ziet hij alles voor zich, dan ontstaan projecten over gebitsverzorging met de titel “Tand des tijds”. Terwijl hij vanaf zijn muzikaal podium naar de zithoek zwaait, waar zijn vrouw Angelique tevens het glas heft. Ergens tussen hen in zwerft Wolf de kat en zo zijn ze samen alleen, of andersom. En als hij de stevige muziek uit zijn jeugd draait, mijmert ie ondertussen over wie nu zijn jeugd beleven moet. “Ik maak me zorgen om de jongeren., zegt ie. “Ik kan op een geweldige tijd teren, maar wie dat nu doormaakt is straks twee jaar van zijn leven kwijt.” Welke muziek memoreert bij hen dan aan een eerste zoen of knokpartij? Klinkt daar dan wel een melodietje bij? “Waar ik nu onder het muziekluisteren naar terug kan dromen, wordt hen afgenomen.”

Toch noemt hij muziek voor iedereen de ultieme troost. "Wanneer ik zie hoe iemand in de derde fase van dementie bij het horen van het juiste lied opnieuw in zijn of haar kracht komt, weer gaat praten in plaats van kwijlen.. Dan weet ik dat dat bij iedereen moet kunnen.” Muziek kan herstarten, power geven en je doen teruggaan naar een mooi moment uit je leven. En met die power kun je het optimisme verzamelen om door te gaan. Nu, en wanneer alle deuren weer opengaan.

Aldus het aanstekelijk enthousiasme van de man die een achternaam draagt die illustreert wat ie wellicht van binnen altijd is gebleven; een jongetje dat geniet als een ander dat doet. Want wanneer hij de rest op afstand ziet knuffelen, heeft ook hij het goed.